جزئیات تفاهم نامه گردشگری طبیعی در آشوراده

تهران / واحد مرکزی خبر / اقتصادی 1393/10/18
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در واکنش به برخی اظهار نظرها در باره تفاهم نامه گردشگری طبیعی در جزیره آشوراده گفت: مطابق نقشه زون بندی ( کانون بندی ) جزیره آشوراده، هیچگونه جانمایی و فعالیت گردشگری در محدوده کانون های امن(حساس) و سپر(بافر) آبی و خاکی جزیره امکانپذیر نیست.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی جامعه دریایی ایران (مانا) ، احمد علی کیخا
گفت: بدون آشنا کردن جامعه با ارزش های حفاظتی محیط های طبیعی امکان حفاظت از این منابع اکولوژیک و زیستگاهی فراهم نخواهد شد.
کیخا بیان کرد: مدت‌هاست که ثابت شده است شیوه های قدیمی و تک بعدی حفاظت از محیط های طبیعی کارائی لازم را ندارد؛ بلکه باید فرصت آشنائی جوامع با ارزش های این مناطق فراهم شود تا علاقمندی و حساسیت جامعه به حفظ این ارزش ها به وجود آید.
وی ادامه داد: هدف اصلی از طبیعت گردی( و نه گردشگری)، حضور طبیعت گرد در محیط طبیعی جهت آشنایی ، درک ارزش های ذخایر اکولوژیک و آموزش نحوه رفتار با طبیعت است که در نتیجه آن حفاظت از این ذخایر در کنار مشارکت متقابل و کمک به معیشت جامعه محلی ایجاد خواهد شد.
معاون محیط طبیعی و تنوع زستی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: این موضوع در این قالب که برنامه ریزی تفرجی هدفمند در بسیاری از مناطق حفاظت شده کشورهای پیشرو در امر مدیریت زیست محیطی منابع طبیعی مد نظر بوده ، در حال حاضر به عنوان مؤثرترین ابزار حفاظتی مناطق مورد توجه قرار گرفته است.

ذخیره گاه زیست کره میانکاله اولین رامسرسایت

احمد علی کیخا، پناهگاه حیات وحش و ذخیره گاه زیست کره میانکاله را اولین رامسرسایت معرفی شده ایران در کنوانسیون بین المللی رامسر بیان کرد و افزود: هدف اصلی از توسعه طبیعت گردی در تالابها به عنوان یکی از شاخصهای مدیریت خردمندانه در جهت تقویت شاخص های تنوع زیستی و بهبود حفاظت تالاب، ارتقاء وضعیت اقتصادی و فرهنگی جوامع بومی مطرح است.
وی اضافه کرد: اهداف کلان و خرد طبیعت گردی در جزیره آشوراده، حفاظت از ارزش های محیطی در طولانی مدت، ایجاد اشتغال، بهتر شدن سطح و کیفیت زندگی و توانائی های جامعه محلی، ارائه امکان بهره مندی جامعه از منطقه برای بازدید، تحقیق، آموزش و افزایش آگاهی جامعه محلی است.
کیخا با توجه به وضع فعلی گردشگری جزیره آشوراده خاطرنشان کرد: سازمان حفاظت محیط زیست بنا به وظیفه سازمانی و در چارچوب برنامه پنجم توسعه تدوین و اجرای برنامه مدیریت یکپارچه زیست بومی، برنامه عملیاتی حفاظت و بهره‌برداری پایدار از تنوع زیستی زیست بومهای حساس و شکننده کشور، برای مناطق چهارگانه تحت مدیریت خود اقدام به مطالعه و تهیه و تدوین طرحهای جامع مدیریتی کرده که ضمن آن بر اساس حساسیت ها و پتانسیل های موجود، زونبندیهای مشخصی در سطح مناطق جهت انجام فعالیتهای حفاظتی، بازسازی و تفرجی در نظرگرفته شده است.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در طرح مدیریت فعلی جزیره آشوراده تلاش بر آن بوده است که کاربری های پیشنهادی از نظر سازگاری یا اثر احتمالی بر یکدیگر مورد سنجش قرار گیرد به طوریکه فعالیت های متعلق به یک کانون و زون خاص، سایر کانون ها را به مخاطره نیندازد، از این رو اعمال مدیریت یکپارچه واجرای همزمان برنامه های مدیریتی زونها (حفاظت، بازسازی و احیاء) درکل جزیره، علاوه بر فعالیت طبیعت گردی مدنظر است.

حفاظت، بازسازی و ساماندهی طبیعت گردی محور برنامه های آشوراده

احمد علی کیخا با تاکید بر برنامه های پیش بینی شده برای جزیره آشوراده تاکید کرد: برنامه های پیش بینی شده برای این جزیره در سه محور مدیریت و حفاظت از زیستگاه ، بازسازی نقاط آسیب دیده و تخریب یافته و ساماندهی طبیعت گردی پایدار خلاصه می شود که در هرمورد مجموعه ای از فعالیت ها قابل تعریف
است.
وی در تشریح کانون و زون طبیعت گردی تیپ II آشوراده گفت: این زون در حال حاضر محل استقرار روستای آشوراده، تأسیسات شیلات، بنیاد مسکن، مراکز خدماتی روستائی مانند مسجد، قهوه خانه، مغازه، اسکله پهلوگیری قایق ها، رستوران و اردوگاه تابستانی آموزش و پرورش است.
در این خصوص طبق بند3 تفاهمنامه مورد بحث، با توجه به لزوم لحاظ کردن الزامات سازمان حفاظت محیط زیست، ضرورت تعیین تکلیف وضعیت حقوقی اراضی موجود در دولت به منظور اجرای فعالیت های منطبق با این زون، مورد تأکید قرار گرفته است.
کیخا افزود: ضمن بازسازی و بهسازی ابنیه و امکانات واحدهای موجود در محدوده زون و با توجه به ملاحظات زیست محیطی لازم الاجرا، احداث بازارچه های سنتی کوچک مقیاس (واحدهای عرضه محصولات بومی و سنتی منطقه) مورد نظر است.همچنین هتل مورد اشاره با توجه به رعایت ملاحظات زیست محیط ، صرفاً در قالب یک مرکز بازدیدکنندگان متناسب با ظرفیت برد گردشگری جزیره و با ساختار و معماری وابسته به طبیعت (اکولاژ) در محدوده این زون قابل اجرا خواهد بود.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص زون طبیعت گردی گسترده آشوراده نیز خاطرنشان کرد: این زون از منتهی الیه غربی زون طبیعت گردی تیپII تا بخش شرقی زون سپر خشکی جزیره ادامه دارد که مطابق برنامه طرح مدیریت آشوراده، این زون صرفاً مختص انجام فعالیت های طبیعت گردی گسترده نظیر پیاده روی، عکاسی، پرنده نگری، اسب سواری و دوچرخه سواری میباشد.

تفرج متمرکز در بندر ترکمن و بندر گز

احمدعلی کیخا گفت : تنها سازه های قابل احداث در این کانون شامل آلاچیق های سبک جهت استراحت طبیعت گردان، سرویسهای بهداشتی سپتیکی، کانکسهای کوچک ارائه دهنده خدمات اولیه گردشگری و مراکز ارائه دهنده خدمات گردشگری نظیر دوچرخه سواری و اسب سواری است. همچنین انجام همه ورزشهای آبی و مانند آن با در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی صرفاً در قالب استفاده از وسایل غیرموتوری و غیرآلاینده و در محدوده مورد نظر سازمان حفاظت محیط زیست قابل انجام است.
وی با اشاره به سازه های مربوط به تفرج متمرکز افزود: استقرار همه سازه ها و ساخت و سازهای منطبق با اصول تفرج متمرکز مانند هتلها و سایرمراکز اقامتی پر ظرفیت، بازارچه ها و مراکز تجاری، پارکینگ وسایل نقلیه وسایر تفریحات مکانیزه ساحلی دریایی، صرفاً در ناحیه پشتیبان طبیعت گردی در ساحل بندر ترکمن یا بندر گز یا حتی بهشهر که به لحاظ محرومیت زدایی، اشتغالزایی جامعه محلی و تقویت و توسعه زیرساختهای موجود نیز در اولویت بالایی قرار دارند در نظر گرفته شده است.
کیخا با تاکید بر اهمیت کانون بندی های انجام شده در این جزیره تصریح کرد: مطابق نقشه زونبندی جزیره آشوراده، هیچگونه جانمایی و فعالیت گردشگری در محدوده زونهای امن(حساس) و سپر(بافر)آبی و خاکی جزیره امکان پذیر نیست و کاربری ها صرفاً در قالب فعالیت های حفاظتی و احیائی است
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: بر اساس بند 4 تفاهم نامه مورد بحث، هرگونه سرمایه گذار حقیقی یا حقوقی بهره بردار، موظف به همکاری با سازمان حفاظت محیط زیست در جهت اجرای تدابیر و برنامه های حفاظتی و احیائی مورد نظر در کل سطح جزیره و کانون های مختلف بوده به طوریکه بخشی از عواید حاصل از گردشگری برای طرح های حفاظتی جزیره و تأمین امکانات لازم تخصیص می یابد.

فاز اول طرح گردشگری آشوراده بازسازی زیرساخت هاست

کیخا درباره فاز اول طرح گردشگری در جزیره آشوراده توضیح داد: باید برای
بازسازی زیرساختها و احیاء منابع خسارت دیده باشد و همچنین به موازات انجام فعالیتهای طبیعت گردی در فازهای بعدی نیز اجرای برنامه های حفاظتی و احیائی به صورت توأمان توسط سرمایه گذار ضروری و لازم الاجرا است.
وی تاکید کرد: تعیین کانون طبیعت گردی در جزیره آشوراده، به هیچ وجه معادل آنچه در تعاریف عمومی توریسم و گردشگری در ایران رایج است، به معنی ایجاد قطب گردشگری، گردشگری انبوه و ایجاد خدمات و تأسیسات سنگین مورد نیاز آن نیست ، بلکه جزیره آشوراده با توجه به هویت طبیعی و تاریخی خود می تواند در صورت برنامه ریزی مناسب مبتنی بر نتایج طرح مطالعات منطقه، به مکانی نمونه برای طبیعت گردی واقعی تبدیل شود.
کیخا در پایان خاطرنشان کرد : تفاهم نامه مورد بحث به هیچ عنوان درخصوص واگذاری عرصه یا حتی واگذاری مدیریت بهره برداری جزیره آشوراده به سرمایه گذار ورود نکرده است چرا که طبق قانون، واگذاری عرصه و اعیان مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست به غیر ممنوعیت قانونی دارد و در مورد انتخاب سرمایه گذار نیز بر طبق ابلاغیه دفتر معاون اول رئیس جمهور درخصوص تأسیس منطقه گردشگری آشوراده، درخصوص تعیین سرمایه گذار و واگذاری اجرای طرح به بخش خصوصی یا بخش دولتی، پس از اتمام کار مطالعاتی تصمیم گیری خواهد شد که در این خصوص سازمان حفاظت محیط زیست ضوابط تخصصی ویژه ای را جهت انتخاب سرمایه گذاران واجد شرایط سرمایه گذاری در مناطق تحت مدیریت به لحاظ معیارهای فنی و حقوقی لازم، در مد نظر قرار دارد.