دوربین های فاقد آینه نزدیک یک دهه است که وارد بازار دوربین های عکاسی دیجیتال شده اند اما تنها در چند سال گذشته است که این دوربین ها با شتاب روزافزونی محبوببیت گسترده ای یافته اند و در حال تکان دادن بازار دنیای دوربین های دیجیتال هستند. بسیاری از عکاسانی که تا کنون در حال کار با دوربین های DSLR بودند اکنون با علم بر مزیت های چشمگیر دوربین های فاقد آیینه به سراغ این سبک دوربین ها رفته اند. این دوربین ها گذشته از کوچکی و سبکب بدنه به دلیل حذف آیینه ی بازتابی فاقد هر گونه صدای اضافه به هنگام عکسبرداری هستند و از ااین رو برای عکاسان خیابانی ، عکاسان مراسم های عروسی و عکاسان صحنه های تئاتر گزینه ای ایده آل محسوب می شوند.
دوربین های بدون آینه همچنانکه از نامشان پیداست دوربین هایی هستند که فاقد آینه بازتابی نور و چشمی (نمایاب اپتیکال) هستند. این دوربین هابه لحاظ اندازه کوچکتر و سبکتر از دوربین های DSLR هستند و از همین رو جابه جایی و نقل و انتقال آنها برای عکاس سهل و ساده تر است. دیگر مزیت این دوربین ها قیمت مقرون به صرفه ی آنهاست که در برابر دوربین های گران DSLR آنها را گزینه ی مناسبتری برای علاقمندان به عکاسی می کند.
دوربین های فاقد آینه با حسگرهایی در اندازه های مختلف موجود هستند. 1/2.3", 1/1.7", 1", Micro 4/3, APS-C و اندازه فول فریم از جمله اندازه های حسگر دوربین های فاقد آیینه موجود در بازار هستند. در این میان اندازه ی حسگر سه چهارم معمول ترین اندازه ی حسگر برای دوربین های فاقد آیینه است که می توان به دو مثال بارز و موفق دوربین با این اندازه ی حسگر اشاره کرد : پاناسونیک و الیمپوس. اندکی کوچکتر از سایز سه چهارم اندازه ی حسگر 1/2.3", 1/1.7" است که دو شرکت معتبر نیکون و پنتاکس دوربین های بدون آیینه ای با این اندازه حسگر ها روانه ی بازار کرده اند .
آنچه لازم است به خاطر سپرد شود این است که از آنجاییکه دوربین های با حسگر بزرگ تر عملکرد بهتری در ثبت تصاویر در نور اندک دارند و نویز کمتری در تصویر به جا می گذارند، بنابراین اگر برای شما عکاسی در نور اندک مهم است ، انتخاب یک دوربین فاقد آیینه با اندازه ی بزرگ حسگر و میزان حساسیت بالاتر می تواند بهتر و مناسبتر باشد. دوربین های فاقد آیینه با حسگر فول فریم یا حسگر APS-C می توانند در این راستا گزینه های بهتری باشند.
به لحاظ اندازه نیز دو سایز دوربین فاقد آینه در بازار موجود است ، شبه SLR و کامپکت . نکته ی دیگر در کنار اندازه ی کوچک و وزن سبک این دوربین ها، امکان تعویض لنز در این دوربین هاست. اگر تا کنون دوربینی که لنز آن جدا شود، نداشته اید با در اختیار داشتن یک دوربین فاقد آینه به طرز شگفت آوری از امکاناتی که این دوربین در اختیارتان می گذارد و عکاسیتان را متحول می سازد ، متعجب خواهید شد.
آنچه بیش از هر چیز دیگری در دوربین های فاقد آیینه خودنمایی می کند ، فقدان آیینه ی بازتابی درون دوربین است. این بدین معناست که نور منعکس شده از سوژه پس از ورود به دوربین و برخورد با حسگر مستقیما روی صفحه نمایش به نمایش در می آید و دیگر به آیینه برخورد نمی کند تا بازتاب آن به چشمی اپتیکال دوربین بتابد. این امر باعث می شود تا فاصله ی میان دهانه ی لنز و صفحه ی حسگر کم شود و با حذف آیینه واسطه، شارپنس تصویر بیشتر گردد. این امر یک مزیت دیگر نیز دارد . به دلیل کوتاه شدن این فاصله، همه لنزهای مخصوص SLR که فاصله ی کانونی زیادی دارند با استفاده از یک آداپتور قابل نصب بر روی دوربین های فاقد آینه هستند . یعنی در کنار انبوه لنزهای مخصوص دوربین های فاقد آینه ، بسیاری از لنز های SLR نیز می توانند با این نوع دوربین ها مورد استفاده قرار بگیرند. البته امروزه با رواج هر بیشتر دوربین های فاقد آینه در میان کاربران ، شرکت های تولید لنز مجموعه ی گسترده ای از انواع بهترین لنزها را برای این دوربین تولید و وارد بازار کرده اند .
موضوع مهم دیگر فقدان چشمی اپتیکال در دوربین های فاقد آیینه است. کار چشمی های اپتیکال در دوربین های SLR بازتاب دقیق آن چیزی است که لنز می بیند . حذف چنین آیتمی در دوربین های فاقد آیینه و جایگزینی آن با چشمی های الکترونیکی هم مزایایی دارد و هم معایبی. از جمله معایب آن می توان به تاخیر میان حرکت سوژه تا زمان دیده شدن آن در چشمی الکترونیک اشاره کرد. اگر چه پیشرفت روز به روز تکنولوژی این زمان را کمتر و کمتر ساخته است تا آنجا که در برخی دوربین ها این تاخیر بسیار بسیار ناچیز و قابل چشم پوشی است. از دیگر معایب می توان به مصرف باتری دوربین توسط این چشمی های الکترونیکی اشاره کرد. همچون صفحه نمایشگر دوربین. میزان این مصرف اگر چه بسیار اندک و ناچیز است ، اما بالاخره دغدغه ای است که باید بدان توجه شود.
از مزایای آن اما می توان به فوکوس پیکینگ Focus Peaking اشاره کرد که به خصوص در هنگام فیلمبرداری و یا فوکوس دستی کاربردهای فراوانی دارد. این گزینه دورتادور سوژه را نشان گذاری و برجسته می کند تا بدین ترتیب میزان وضوح و شارپنس سوژه ی مورد نظر به خوبی نمایان گردد و عکاس را در دستیابی به شفاف ترین تصویر یاری رساند. از دیگر مزایای این چشمی الکترونیکی می توان به نمایش تصویر نهایی از سوژه اشاره کرد که در آن نوردهی ، تناسب رنگ و دیگر تنظیمات دوربین روی تصویر نهایی پیش از عکسبرداری لحاظ شده اند . این امر به عکاس کمک می کند تا تصویرنهایی عکس خود را ببیند و بهترین تنظیمات را انتخاب کند.
اما وقتی بحث فیلمبرداری و ضبط ویدیو به میان می آید، مسلما دوربین های بدون آینه نسبت به دوربین های DSLR از انعطاف پذیری بیشتری برخوردارند و سهولت بیشتری در اختیار کاربر می گذارند. این دوربین ها نیز همچون دوربین های DSLR با کیفیت فول اچ دی Full HD فیلمبرداری می کنند ، اگرچه برخی از آنها قادر به فیلمبرداری با کیفیت 4K نیز هستند. آنچه اما فیلمبرداری با دوربین های فاقد آیینه را آسانتر می سازد ، شیوه ی فوکوس کردن این دوربین هاست. از آنجا که این دوربین ها از شیوه ی فوکوس شناساسی ممتد تضاد بهره می برند در نتیجه فوکوس کشی آنها هنگام فیلمبرداری آسانتر و سریعتر است. ضمن آنکه مدت زمان ماندگاری آنها روی سوژه ی مورد فوکوس نیز بیشتر است.
در عین حال می توانید با دیافراگم ، عمق میدان را کنترل کرده و به شکل دستی نیز بر سوژه ی مورد نظر خود فوکوس کنید. فیلمبرداری با دوربین های کوچکتر و سبک تر فاقد آیینه حتی آسانتر نیز هست چرا که خستگی و ملال کمتری بر دستان کاربر وارد می سازد و بدین ترتیب می توانید زمان بیشتری نیز فیلمبرداری کنید. اگر به دنبال فیلمبرداری کردن حرفه ای هستید ، انتخاب یک دوربین فاقد آیینه که با دو فورمت بسیار خوب تصویری AVCHD و XAVC S تصویر برداری می کند ، گزینه ای بسیار مناسب است. البته لازم است به دوربین خود تجهیزاتی چون یک میکروفن و هدفون پرتابل و یک مانیتور نیز بیافزایید.
اتصال به WiFi و NFC از بدیهیاتی است که نسل دوربین های فاقد آیینه بدانها مجهز هستند و کار اتصال این دوربین ها به دستگاههای دیجیتال و گوشی های هوشمند را بسیار آسان می سازند و کاربر می تواند به راحتی عکس های خودرا به گوشی تلفن منتقل و آنها را در فضای مجازی به اشترک بگذارد.
در پایان گفتنی است که دوربین های فاقد آیینه به سه دسته اصلی تقسیم می شوند.
- دوربین های فاقد آیینه مقرون به صرفه : دوربین های فاقد آیینه با بدنه ای کوچک و اندازه ی حسگر کوچک که بسیار مناسب کسانی است که می خواهند با گذار از دوربین های پاورشات به عکاسی با دوربین های حرفه ای تر بپردازند . دوربین های سطح گسترده تری از کنترل فراِند عکاسی را در اختیار آنان می گذارند .
- دوربین های فاقد آیینه پیشرو : دوربین هایی که مناسب کسانی هستند که قصد دارند با عبور از دوربین های DSLR به سراغ دوربین های فاقد آیینه بروند. این دوربین ها همچنان بدنه ای کامپکت دارند ولی از نهایت تنظیمات دستی برخوردار می باشند. این دوربین ها در کنار برخورداری از صفحه نمایش ، چشمی اللکترونیکی نیز دارند. این امر کار عکاسی را برای کاربرانی که به کار با دوربین های SLR و چشمی های آن عادت دارند ساده می سازد.
- دوربین های فاقد آیینه حرفه ای: اگر دست یابی به حد غایی کیفیت در عکاسی و فیلمبرداری مد نظر شماست یک دوربین فاقد آیینه حرفه ای حقیقتا بهترین گزینه برای شماست. این دوربین ها شامل دوربین هایی با اندازه ی حسگر سه چهارم ، APS-C و فول فریم هستند. این دوربین ها همچنین از پردازشگر های قوی تری نیز برخوردارند.
پس از تصمیم گیری درباره ی نوع دوربین فاقد آیینه ، لازم است به نوع لنز دوربین خود نیز فکر کنید. امروزه تمامی شرکت های تولید کننده ی دوربین ، مجموعه ی کاملی از لنزهای قابل استفاده روی این دوربین ها را طراحی و تولید کرده اند . اما ممکن است برخی شرکت ها نسبت به شرکت های رقیب خود لنزهای کامل تر و گسترده تری تولید کرده باشند. این امر نکته ای است که می باید به هنگام انتخاب و خرید دوربین بدان توجه داشته باشید. گزینه های زیر به ترتیب نکاتی هستند که به هنگام انتخاب یک دوربین فاقد آیینه لازم است بدانها توجه کنید. 1- اندازه ی حسگر ، 2- شکل و اندازه ی بدنه ، 3- اندازه ی لنز ، 4 – چشمی ، 5- کیفیت فیلمبرداری ، 6- اتصال به WiFi ، 7- کفشک اتصال فلاش ، 8- گریپ باتری .